■ غار قوری قلعه، شگفتی آفرینش بخش عمومی

غار قوری قلعه، به دلیل ویژگیهای منحصر بفردی که دارد از شگفتیهای آفرینش محسوب می شود. غار قوری قلعه در ۲۵ کیلومتری شهر روانسر، در دامنه کوه شاهو و مشرف بر جاده روانسر به پاوه و در جوار روستایی به همین نام جای گرفته است.

غار قوری قلعه، بزرگترین غار آبی خاورمیانه با پیشینه ۶۵ میلیون سال است. طول این غار ۱۲ کیلومتر و عمق آن ۳۱۴۰ متر است و به عنوان یکی از هفت اثر طبیعی ملی ایران، به ثبت رسیده‌است. در سال ۱۳۵۵ یک گروه از غارشناسان انگلیسی و در سال ۱۳۵۶ گروه دیگری از غارنوردان فرانسوی بخشهایی از غار را به طول 550 متر بررسی و اکتشاف کردند.

در دهه 1360 نیز گروهی از غارنوردان کرمانشاهی بخشهای جدیدی از غار را تا عمق بیش از 3 کیلومتر اکتشاف و شناسایی کردند.

عمق حوضچه‌های غار قوری قلعه به ۱۴ متر می‌رسد. دمای درون غار ۷ تا ۱۱ درجه ‌است و در همگی فصلهای سال ثابت است. این اثر طبیعی دارای تالارهای زیبا در ۱۴۰۰ متری و ۵۰۰ متری به نام‌های تالار "مریم"، تالار "کوهان شتر"، تالار "مسیر برزخ"، تالار "بلور" و تالار "عروس" است. از لحاظ زیست شناسی، غار قوری قلعه مسکن گونه کمیابی از خفاش بنام خفاش "موش گوشی" است.

در جریان تسطیح دهانه غار آثاری از اواخر دوره ساسانی در کف غار کشف شد که شامل هشت عدد ظرف نقره ای با نقش کبک و پرندگان شکاری و درنا، تکه های سفال و پانزده سکه ساسانی مربوط به یزدگرد سوم است. براساس این گزارش، غارهای اطراف قوری قلعه بر اساس مطالعات باستان شناسی از حدود 50 هزار سال پیش تا حدود 12 هزار سال پیش مسکن شکارچیان عصر سنگ بوده است.